ZUS musi zbadać wszystkie okoliczności
Może się zdarzyć, że w momencie składania wniosku o emeryturę jeszcze nie doszło do rozwiązania umowy o pracę. Jak wskazuje Sąd Najwyższy w wyroku z 6 czerwca 2023 r., sygn. akt II USKP 47/22, rozpoznając wniosek o przyznanie emerytury, w którym ubezpieczony zawarł informację o podjęciu działania zmierzającego do rozwiązania stosunku pracy, ZUS, zanim zawiesi wypłatę, powinien sprawdzić w swoim systemie, czy płatnik nie wyrejestrował tej osoby już z ubezpieczeń. Ponadto ZUS powinien wezwać wnioskodawcę do przedłożenia świadectwa pracy.
Dopiero gdy ZUS stwierdzi, że zatrudnienie jest kontynuowane, zawiesza wypłatę emerytury.
Czy po rozwiązaniu umowy należne jest wyrównanie?
Jeśli ZUS zawiesił wypłatę renty z tego powodu, rozpoczyna ją po otrzymaniu informacji o zakończeniu (nawet tymczasowo) pracy na rzecz dotychczasowego pracodawcy. Można przekazać ZUS kopię świadectwa pracy, co potwierdzi, że zatrudnienie zostało zakończone.
ZUS nie wypłaci jednak wyrównania, a tylko kwotę emerytury należną od rozwiązania umowy o pracę z dotychczasowym pracodawcą.
Jakie są skutki podania nieprawdziwych informacji?
Informację o tym, czy wnioskodawca kontynuuje zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy, zawiera się we wniosku o emeryturę. Udzielenie nieprawdziwej odpowiedzi na to pytanie może być uznane za „świadome wprowadzenie w błąd” w rozumieniu art. 138 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy emerytalnej, co powoduje, że emerytura jest nienależnie pobranym świadczeniem (wyrok SN z 10 stycznia 2023 r., sygn. akt III USKP 154/21).
Zgodnie z tym przepisem osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Za nienależnie pobrane świadczenia m.in. świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.
Podstawa prawna
Podstawa prawna
art. 103a i art. 138 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1631; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1674)
